حقوق بشر چیست؟

حقوق بشر به عنوان یک عصیان و واکنش در برابر خشونت های جدی و گسترده و شرایط نامناسب، به وجود آمده است.

حقوق بشر بر این نظر استوار است که همه مردم دارای حقوق همگانی می باشند، بدون در نظرداشت جنسیت، گرایش های جنسی، فرهنگ، تعلقات قومی یا دیگر چیز های که می تواند یک فرد را از دیگران متمایز بسازد.

پیشینه حقوق بشر

این نظر که همه مردم دارای حقوق می باشند به اندازۀ ادیان مختلف جهان، قدامت دارد. این که دقیقاَ این حقوق کدامها اند موضوعیست که در جریان سده ها توسط انسان های از فرهنگ ها و مذهب مختلف در چهار گوشۀ جهان، مورد بحث قرار گرفته است.

اما برای اولین باردراواسط قرن بیستم بود که حمایت از حقوق بشر به یک موضوع جهانی تبدیل شد. در آن زمان، جنگ بزرگی بین کشور ها در سراسر جهان در جریان بود. این جنگ از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ ادامه داشت و به جنگ جهانی دوم معروف است. جنگ جهانی دوم یکی از مرگبارترین جنگ های تاریخ است. ۶۰ ـ ۵۰ میلیون نفر جان خود را از دست دادند. در طول جنگ، نازی ها در آلمان در قدرت بودند. به باور نازی ها انسان ها دارای ارزش یکسان نبودند.

نازی ها شش میلیون یهودی را در طول جنگ مورد آزار و اذیت قرار داده، به بردگی کشانده و به قتل رساندند. نسل کشی یهودیان هولوکاست نامیده می شود. اما نازی ها فقط به یهودیان حمله نکردند. برای مثال، روماها(کوچی ها)، همجنس گرایان، افراد معلول و افرادی که دیدگاه های متفاوتی داشتند نیز قربانی نازی ها شدند. در پایان جنگ، بسیاری از شهرهای اروپا و آسیا تخریب شده بودند. افرادی که از جنگ جان سالم به در برده بودند در حال فرار بودند و فاقد مسکن و غذا بودند. بسیاری از کشور ها می خواستند اطمینان حاصل کنند آنچه که اتفاق افتاده بود، نباید دوباره اتفاق نیفتد. آنها با هم تصمیم گرفتند که مؤسسه ملل متحد، FN را ایجاد کنند.

مؤسسه ملل متحد درسال ۱۹۴۵ تشکیل شد. در آن زمان ۵۱ کشور عضو بودند. آنها مؤسسه ملل متحد را برای جلوگیری از جنگ در آینده ایجاد کردند. وهمچنان برای حفاظت از حقوق همه انسان ها نیز. بعد از ایجاد مؤسسه ملل متحد آنها از جمله برای ایجاد صلح و کمک به افرادی که در شرایط اضطرار قرار داشته اند، کار کرده اند. در کشور های در آنجا جنگ جریان دارد، مؤسسه ملل متحد از جمله با اقدامات برای حفظ صلح، با رسانیدن غذا، آب و خدمات صحی، کمک می کند. امروز ۱۹۳ کشور عضو مؤسسه ملل متحد هستند.

اعلامیه جهانی حقوق بشر مؤسسه ملل متحد

یکی از اولین ماموریت های مؤسسه ملل متحد توافق برسرحقوق همه انسانها بود که هیچکسی نباید آن حقوق را نادیده بشمارد و یا آن را از دیگران بگیرید. مؤسسه ملل متحد درسال ۱۹۴۸ اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر را ارائه نمود. این اولین سند بین المللی بود که آزادی ها و حقوق همه انسانها را به وضوح توصیف کرد.

بخش عمده ای از آنچه در اعلامیه حقوق بشر اعلام شده این است که اتفاقات وحشتناکی که در طول جنگ جهانی دوم رخ داد نباید دوباره اتفاق بیفتد. درآنجا از جمله نوشته شده است که:

• همه انسانها آزاد و از نظر ارزش و حقوق برابر به دنیا می آیند.
• شما حق داشتن یک زندگی عاری از خشنونت را دارید.
• شما حق دارید که نظر خود را بگویید و آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.
• شما حق دارید که زندگی کنید و احساس امنیت کنید.
• شما حق دارید کار کنید، حق دارید استراحت کنید و ازمحل کار مرخصی با معاش بگیرید.
• شما حق دارید به مکتب بروید.
• با شما نباید بخاطر اینکه جنسیت یا رنگ پوست خاصی دارید، بدتر رفتار گردد.
• شما حق دارید از صحت و مراقبت های صحی خوبی برخوردار باشید.
• شما حق دارید ازدواج کنید و خانواده تشکیل دهید.
• شما حق غذا، لباس و مسکن را دارید.
• شما حق دارید که در صورت درخطر بودن جانتان به کشور دیگری فرار کنید و درخواست پناهندگی کنید.
• شما حق دارید به هر مذهبی که می خواهید اعتقاد داشته باشد. شما همچنین حق دارید که به هیچ دینی اعتقاد نداشته باشید.

اعلامیهٔ جهانی حقوق بشردرمجموع دارای ۳۰ مقرره است که ماده نامیده می شود.

کنوانسیون ها از گروپ های شدید آسیب پذیر محافظت می کنند

برای اینکه کشورها از اعلامیه عمومی حقوق بشر پیروی کنند، مؤسسه ملل متحد قوانینی را برای نحوه انجام این کار تنظیم کرده است. قوانین درآنچه که کنوانسیون ها نامیده می شود، وجود دارند. کنوانسیون ها یک نوع قرارداد میان کشور ها می باشند. کشورهایی که یک کنوانسیون را امضا می کنند قول می دهند که از آنچه در آن است پیروی کنند. کنوانسیون های متعددی وجود دارد. هر کنوانسیون شامل تعدادی از حقوق در یک بخشی ویژه است.

اولین کنوانسیون های مؤسسه ملل متحد تقریباً همزمان با اعلامیه جهانی طرح شد و به حقوق پناهندگان، تعهد به مبارزه با نسل کشی و ممنوعیت تبعیض نژادی ارتباط می گرفت.

در دهه ۱۹۶۰، مؤسسه ملل متحد پیش نویس این قانون را درمورد حقوق مدنی و سیاسی تهیه کرد. در عین حال، آنها کنوانسیون حقوق اقتصادی، اجتماعی و کلتوری را توسعه داند. با این حال، با وجودی که مؤسسه ملل متحد تصمیم گرفت که همه مردم باید حقوق یکسانی داشته باشند، اما همه کشورها آن را دنبال نکردند. برای مثال، در دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ معلوم شد که چندین کشورهنوز ازدواج کودکان را می پذیرند ودختران را از تحصیل درمکتب منع می کنند. به همین دلیل مؤسسه ملل متحد کنوانسیون های ویژه ای نوشت که تبعیض علیه زنان را به وضوح ممنوع می کند و حقوق کودک را به رسمیت می شناسد.

از دیگر مسائل مهمی که مؤسسه ملل متحد قوانینی را برای آن ایجاد کرده است، ممنوعیت شکنجه و حقوق افراد معلول است.

آنها همچنان در مورد دگر باشان و حقوق شان موضع گیری نمودند، یعنی افراد همجنسگرا، دو جنسگرا، تراجنسیتی، افراد دارای حالت و هویت کوئیر و همچنان افراد بیناجنس.

سویدن کنوانسیون های زیادی را امضا کرده است. کنوانسیون ها با این موضوع ها سر و کار دارند:

• حقوق کودک
• منع همه اشکال تبعیض علیه زنان
• لغو همه اشکال تبعیض نژادی
• حقوق افراد معلول
• حقوق مدنی و سیاسی
• حقوق اقتصادی، اجتماعی و کلتوری
• جلوگیری کردن از شکنجه و دیگر اشکال رفتار ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیر آمیز یا مجازات.

قوانین از حقوق بشر ما محافظت می کنند

اگر یک ادارۀ دولتی یا یک شخص عادی حقوق بشر را نقض کند در آن صورت در قدم اول این مسئولیت دولت است تا اطمینان حاصل نماید که فرد متضرر کمک دریافت نماید. درسویدن، حقوق بشر توسط چندین قانون محافظت می شود. دولت سویدن باید اطمینان حاصل کند که همه مردم آزادی های اساسی خود را دارند و از آنها در برابربدرفتاری محافظت کند. دولت همچنین باید نیازهای اساسی آنها را فراهم کند وسعی کند تا اطمینان حاصل کند که با همه، برای مثال، بدون درنظرگرفتن جنسیت یا رنگ پوست، یکسان رفتار می شود.

در اینجا چند مثال از قوانینی وجود دارد که ازحقوق بشرما حمایت می کنند:

• درسویدن قوانین اساسی از حقوق متعدد محافظت می کند. از جمله، قانون اساسی مجازات اعدام، شکنجه و مجازات جسمی را ممنوع می کند. در قانون اساسی همچنین آمده است که هر کسی که مظنون به جرم است حق محاکمه عادلانه را دارد.
• درقانون مکتب آمده است که همه کودکان حق دارند آموزش ببینند.
• قانون والدین و کنوانسیون حقوق کودک مسئولیت والدین و جامعه را در برابر کودکان و حمایت از حقوق کودکان توصیف می کند.
• قانون تبعیض، تبعیض علیه انسانها را بر اساس مذهب، جنسیت، هویت جنسیتی، گرایش جنسی، گروه قومی، معلولیت یا سن آنها ممنوع می کند.
• درقانون مراقبت های صحی آمده است که هرکسی که درسویدن زندگی می کند حق دریافت مراقبت صحی را دارد. شما که اجازه اقامت دارید مثل شهروندان سویدنی حق دریافت مراقبت صحی دارید.

حقوق بشرنیزتوسط کنوانسیون اروپا وکنوانسیون پناهندگان محافظت می شود.

کنوانسیون اروپا

کنوانسیون اروپایی حقوق بشرحاوی مقرراتی است که از حقوق بشر و آزادی های اساسی حمایت می کند. دراین کنوانسیون آمده است که هیچ کس نباید مورد شکنجه و تبعیض قرار گرفته و هرکس حق دارد به دین خود عمل کند.

کنوانسیون اروپا در سویدن حیثیت قانون را دارد. به این معنی که همه قوانین و فیصله ها در سویدن باید در مطابقت با کنوانسیون اروپایی حقوق بشر قرار داشته باشد.

محکمه ویژه ای وجود دارد که در صورت نقض حقوق خود می توانید به آن مراجعه کنید. این محکمۀ حقوق بشر اروپا نامیده می شود.

کنوانسیون پناهندگان

اگرجان شما درخطرباشد این یک حق انسانی است که به کشور دیگری فرارکنید. به منظور فراهم کردن حفاظت از پناهندگان، کنوانسیونی به نام کنوانسیون پناهندگان وجود دارد. درکنوانسیون پناهندگان آمده است که هیچ پناهنده ای نباید مجبور شود به کشوری برگردد که در آن در معرض خطر کشته شدن، زندانی شدن یا بدرفتاری قرار دارد.

قوانین ویژه ای برای اینکه چه کسی پناهنده است وجود دارد. اگربتوانید نشان بدهید دلایل وجود دارد که باید بنابر موارد ذیل تحت پیگرد قرار بگیرید، یک پناهنده هستید:

• نژاد
• ملیت
• باورهای مذهبی یا سیاسی
• جنسیت
• گرایش جنسی یا
• این که به یک گروۀ خاص اجتماعی تعلق داشته باشید.

این می تواند ادارات دولتی در کشور زادگاه شخص باشد که او را تحت پیگرد قرار می دهد. همچنین ممکن است که مقامات نمی خواهند و یا نمی توانند فرد را از تهدید و اذیت محافظت کنند.

نقض حقوق بشر

بسیاری از کشورهای جهان حقوق بشر را درسراسر دنیا نقض می کنند. نقض حقوق بشر در کشورهایی که جنگ در آنها وجود ندارد نیز صورت می گیرد. بسیاری از انسانها مورد تعقیب و ستم قرارمی گیرند. بسیاری ازکشورها چنان فقیر هستند که توان ارائه حقوق مردم را به آنها ندارند.

گروپ هایی در مؤسسه ملل متحد وجود دارند تا اطمینان حاصل کنند که کشورها از مقررات کنوانسیون ها پیروی می کنند. اگرهر کشوری از قوانین پیروی نکند، این گروپ می تواند انتقاد کند و بگوید که برای بهبود به چه چیزی نیاز دارند. این گروه ها کمیته های نظارت نامیده می شوند. برای مثال، سویدن توسط مؤسسه ملل متحد به دلیل اخراج پناهندگان به کشورهایی که در معرض شکنجه یا مجازات اعدام قرار دارند، مورد انتقاد قرار گرفته است.

کشورهای بیشتری در جهان کار خود را در مورد حقوق بشر بهبود بخشیده اند. چند نمونه از این موارد این است که افراد کمتری اعدام می شوند وافراد بیشتری به تعلیم ومراقبت های صحی دسترسی دارند. اما هنوز کارهای زیادی باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که همه مردم از حقوق بشری خود برخوردار شوند.

حقوق بشربرای انسانها درزندگی روزمره چه معنایی دارد؟

ما هر روز از حقوق خود استفاده می کنیم. اگر آنچه را که حق داریم، دریافت نکنیم می توانیم شکایت کنیم. بنابراین، مهم است که بدانید چه حقوقی دارید.

وقتی شما یا فرزندانتان به مکتب یا پوهنتون می روید، از حق تحصیل خود استفاده می کنید. در سویدن مکتب و پوهنتون رایگان است. اگر مریض می شوید و نیاز به عملیات دارید، نیاز ندارید از بابت مصارف عملیات نگران باشید. حق دسترسی به مراقبت های یکسان صحی در سویدن به این معنی است که ما از طریق مالیات برای خدمات صحی همه افراد، به طور مشترک پول می پردازیم.

تا زمانی که برای ارتکاب جرم مشکوک نباشید نباید از این که توسط پولیس متوقف ساخته می شوید و یا دستگیر می گردید، ترش داشته باشید. اگر برای ارتکاب یک جرم متهم شوید، به طور رایگان برای تان یک وکیل داده می شود. زیرا همه باید در برابر قانون یک برابر بوده و دارای امکانات مساوی برای دفاع از خود باشند.

شما حق دارید که یک گروپ یا یک انجمن را راه اندازی کنید و بسیاری از انجمن ها از دولت حمایت مالی دریافت می کنند. ممکن شما بخواهید یک انجمن ورزشی یا فرهنگی را ایجاد کنید؟ یا شاید یک گروه مطالعاتی برای گفتگو در مورد سیاست؟ شما از حق گردهمایی، تشکیل گروه ها و بحث در مورد آنچه که خواسته باشید، برخوردار هستید.

حقوق شما برای زندگی کاری شما نیز اعتبار دارد. اگر یک کارفرما نمی خواهد شما را استخدام کند زیرا شما دینی دارید که رییس تان آن را خوش ندارد، می توانید به طور مثال از یک سازمان ضد تبعیض کمک بگیرید. اگرشما مورد تبعیض قرارگرفته باشید آنها می توانند به شما مشاوره و حمایت ارائه نمایند. آنهاهمچنین می توانند به شما کمک کنند تا آنچه اتفاق افتاده است را گزارش کنید.